Współpraca państw Grupy Wyszehradzkiej oraz polityka zagraniczna Słowacji to tematy trzech publikacji naukowych, opublikowanych pod koniec roku pod redakcją dr. Juraja Marušiaka. Wszystkie ukazały się nakładem bratysławskiego wydawnictwa Veda.
Doktor Juraj Marušiak (naukowiec polskiego pochodzenia) jest pracownikiem Instytutu Nauk Politycznych Słowackiej Akademii Nauk i od kilkunastu lat zajmuje się słowacką polityką zagraniczną oraz współpracą Słowacji i jej sąsiadów (Polski, Czech i Węgier) w ramach Grupy Wyszehradzkiej; wiele uwagi poświęca też Ukrainie i Białorusi.
Efektem jego najnowszych badań oraz przykładem na istnienie dobrze funkcjonującej współpracy naukowców w Europie Środkowej są anglojęzyczne publikacje Internal Cohesion of Visegrad Group („Wewnętrzna spójność Grupy Wyszehradzkiej”) oraz Is Visegrad Still a Central European „Trade Mark”? („Czy Wyszehrad jest wciąż środkowoeuropejskim znakiem firmowym?”).
Pierwsza z nich stawia pytania o istnienie wspólnej tożsamości historycznej, społecznej i politycznej Polski, Czech, Słowacji i Węgier. Wskazuje, że mimo niewątpliwego sukcesu, który państwa Grupy Wyszehradzkiej odniosły w zakresie integracji europejskiej i euroatlantyckiej (członkostwo w UE i NATO) wciąż istnieją głębokie różnice między nimi, mogące okazać się przeszkodą w dalszym wspólnym rozwoju.
Z kolei druga publikacja zajmuje się atrakcyjnością marki Grupy Wyszehradzkiej (są państwa, które chętnie stałyby się jej członkami), ukazuje też możliwości, dzięki którym w lepszy sposób można by wykorzystywać pozytywne efekty współpracy państw wyszehradzkich w ramach UE oraz w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
W opracowaniu obu książek wzięli udział specjaliści z Polski, Czech, Słowacji i Węgier. Przeprowadzenie wspólnych badań przez cztery instytucje (Instytut Studiów Politycznych PAN, Wydział Stosunków Międzynarodowych Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Pradze, Instytut Studiów Politycznych SAV oraz Wydział Administracji Publicznej Uniwersytetu Korwina w Budapeszcie) było możliwe dzięki grantowi Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, skądinąd jedynej wspólnej instytucji państw Grupy Wyszehradzkiej.
Podczas spotkania 19 listopada w Centrum Kongresowym wydawnictwa VEDA w Bratysławie prezentacji obu wspomnianych książek dokonał dr Tomáš Strážay ze Słowackiego Towarzystwa Polityki Zagranicznej (SFPA) w Bratysławie, również wybitny specjalista od problematyki Grupy Wyszehradzkiej.
W ramach tegoż spotkania została przedstawiona jeszcze trzecia anglojęzyczna publikacja, której redaktorem jest także Juraj Marušiak (wspólnie z dr Zuzaną Poláčkovą, koleżanką z Instytutu Studiów Politycznych SAV), zatytułowana Foreign Policy of the Slovak Republic – the Impact of Socio-cultural and Institutional Factors („Polityka zagraniczna Republiki Słowackiej – wpływ czynników społeczno-kulturalnych oraz instytucjonalnych”).
Omawia ona rolę instytucji narodowych i ponadnarodowych w tworzeniu i funkcjonowaniu polityki zagranicznej. Co ciekawe, zwraca też uwagę na jej wymiar psychologiczny, wzajemną interakcję między współtworzącymi ją ludźmi.
GRAB
