Silne emocje i intensywność wyrazu dominowały podczas niecodziennego wydarzenia kulturalnego, które odbyło się 13 lutego w Instytucie Polskim w Bratysławie. Po raz pierwszy połączono koncert i wystawę malarską, gdzie muzyka i obraz się przenikały i uzupełniały, dając spektakularny efekt. Pojawiły się także elementy ukraińskie, przypominające o zbrojnej napaści Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r.
Spotkanie rozpoczął koncert „Dwa lata współpracy” kameralnego zespołu Quasars Ensemble. Ów występ poświęcony był kluczowym postaciom ukraińskiego środowiska kompozytorskiego. Zabrzmiały utwory wybitnych ukraińskich kompozytorów: Myroslava Skoryka, Bohdana Frolyaka, Hanny Havrylets, a także znamienitego polskiego pianisty, kompozytora pogranicza dwóch krajów i kultur Romana Bergera, który urodził się w Cieszynie, a w wieku 22 lat został zmuszony przenieść się wraz z rodziną do Bratysławy.
Quasars Ensemble to profesjonalny słowacki zespół muzyczny, działający od 2008 r., który oprócz współczesnej muzyki klasycznej wykonuje także muzykę starszych epok. Współpracuje z czołowymi światowymi kompozytorami i wykonawcami, regularnie uczestnicząc w najbardziej prestiżowych słowackich i międzynarodowych festiwalach, takich jak Bratislava Music Festival czy Melos-Étos. Jest laureatem corocznie przyznawanej na Słowacji nagrody – Kryształowe Skrzydło.
Dyrektorem artystycznym zespołu, a także prezesem Stowarzyszenia Kompozytorów jest Ivan Buffa, który tego wieczoru zagrał na fortepianie. U jego boku wystąpili także Diana Buffa (fortepian), Audrey G. Perreault (flet), Peter Mosorjak (skrzypce) oraz Jan Bogdan (wiolonczela). Muzyka, która zabrzmiała podczas koncertu była poruszająca, czasem przejmująca, głęboko emocjonalna i introspektywna. Słychać w niej było mnóstwo emocji: lęku, gniewu, smutku, bezsilności i bezradności.
Zwłaszcza ostatni utwór Romana Bergera „Requiem da Camera” na skrzypce, wiolonczelę i fortepian sprawił, że publiczność zastygła, poruszona ogromem głębi przeżyć, które niósł ze sobą. Requiem to msza za zmarłych i – jak sama nazwa wskazuje – utwór ten poruszał tematykę śmierci, współczucia i pożegnania. Mocne brzmienie fortepianu, przenikające dźwięki skrzypiec i wyrazistość wiolonczeli wyrażały smutek, tęsknotę, refleksję i nadzieję. A czyż nie takie uczucia towarzyszą wojnie? Żadna inna muzyka nie mogłaby lepiej wyrazić emocji związanych z trwającym już drugi rok konfliktem zbrojnym na Ukrainie.
Koncert Quasars Ensemble był doskonałym wprowadzeniem do wystawy obrazów Marty i Davida Javorskich, zatytułowanej „Spotkać Ciszę”. Obrazy zaprezentowane przez polsko-słowackie małżeństwo artystów mieszkających w Bańskiej Bystrzycy pochodzą z kilku ostatnich lat z oddzielnie zamkniętych cykli, które tworzą silny egzystencjalny dialog między ich autorami. Prace zostały wykonane farbami temperowymi, olejnymi i plakatowymi zarówno na płótnie, jak i płycie pilśniowej.
Prezentują autoportrety, współczesnego człowieka poszukującego sensu życia, marność ludzkiej egzystencji oraz ekspresyjną mowę, łączącą się z cichą obserwacją rzeczywistości. Wystawiane dzieła emanują atmosferą niepewności, nietrwałości i bezsilności.
Obydwoje artyści są absolwentami Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Marta w 2013 r. rozpoczęła studia doktoranckie na Uniwersytecie w Cieszynie. Oprócz malarstwa zajmuje się ceramiką użytkową. David natomiast studia doktoranckie ukończył na Akademii Sztuk Pięknych w Bańskiej Bystrzycy. Poza malarstwem zajmuje się muzyką, performance’em i animacją.
Wystawa „Spotkać ciszę” to niezwykła podróż w głąb emocji i myśli. Skłania do refleksji nad znaczeniem ciszy w dzisiejszym zgiełku świata. Ów ciszę można interpretować na wiele sposobów jako introspekcję, wewnętrzny spokój, bezsilność, strach lub milczenie w obliczu przemocy, bólu czy straty bliskiej osoby. Ta wystawa to moment zadumy, który warto przeżyć, by zrozumieć potęgę ciszy. Zapraszam.
Wystawa potrwa do 12 kwietnia.
MZO
-
- Single photo enhanced with easyHDR 3.16.1: 1708359146079.jpg
Zdjęcia: Magdalena Zawistowska-Olszewska
