Z NASZEGO PODWÓRKA
Dlaczego Polacy jedzą obiad późnym popołudniem, a Słowacy robią sobie specjalną przerwę obiadową w pracy? Dlaczego dla Polaków czarna herbata to podstawa, a dla Słowaków niekoniecznie? Jakie zwyczaje świąteczne obowiązują po jednej, a jakie po drugiej stronie Tatr?
Wirtualny powrót muzyczny
Na te i na wiele innych pytań starała się uzyskać odpowiedzi w swoim projekcie, prezentowanym pod koniec ubiegłego roku na kanale YouTube i w sieciach socjalnych, Agata Siemaszko – wokalistka, etnolożka i malarka (jej obrazy prezentowaliśmy w ramach cyklu „Sztuka z naszych szeregów“ Klubu Polskiego; swoje prace autorka wykorzystała także jako ilustracje muzycznych nagrań).
Seria filmików z rozmowami oraz występami muzycznymi to projekt, który powstał z potrzeby serca ich autorki. „To był dla mnie taki mały powrót do muzycznego życia – wprawdzie wirtualny, ale jednak!“ – twierdzi Agata, która przyznaje, że wymyśliła go podczas lockdownu, kiedy brakowało jej kontaktu z innymi.
Inny punk widzenia
Jej celem było zainteresowanie Polaków kulturą tradycyjną (zwłaszcza muzyczną) Słowacji, a Słowaków kulturą polską. „Tak powstały nie tylko nagrania muzyczne, ale i wykłady oraz miniwywiady z ludźmi związanymi zarówno z Polską, jak i ze Słowacją“ – opisuje. Poprzez nie starała się pokazać podobieństwa i różnice nie tylko w folklorze, ale też w codziennym życiu w Polsce i na Słowacji.
Agata przeprowadziła też wywiady z Ewą Sipos – znaną słowackiej Polonii i czytelnikom „Monitora“ nie tylko z twórczości muzycznej, ale też z serii artykułów „Rozmowy z Niną”. „Ewa jest Polką od lat mieszkającą na Słowacji i jej punk widzenia także dla mnie był bardzo ciekawy“ – konstatuje Agata. Kolejną jej rozmówczynią była Ania Trebunia-Tutka, instruktorka folkloru z Podhala, którą Agata uczyła języka słowackiego, a która jest pasjonatką słowackiego folkloru.
10 nagrań
Oprócz tego powstało 10 nagrań tradycyjnych piosenek w nowych aranżacjach, np. swingowa wersja podpolianskiej piosenki „Vzala voda tie slatinske mosty” czy „Včera sa ma mamička spytovala“. Z polskiego repertuaru są to np. przyśpiewki ludowe „Ujoj, prowdaż ci to prowda“ czy „To i hola! / jadą goście, jadą“. Oprócz Agaty w nagraniach wzięli udział jej partner cymbalista Miroslav Rajt, znana na Słowacji skrzypaczka Barbora Botošová oraz basista i gitarzysta z Polski Kuba „Bobas” Wilk.
Pod górkę
Projekt wsparł Fundusz wspierający kulturę mniejszości narodowych, który przyznał naszej rodaczce specjalne stypendium. Środki z niego dotarły jednak do autorki z dużym opóźnieniem, więc realizacja zadania odbywała się w utrudnionych warunkach z uwagi na ograniczenia czasowe. „Wszystkie nagrania przeprowadziliśmy na początku grudnia, czyli w czasie pogłębionego lockdownu“ – wspomina Agata.
Z przykrością mówi o niemożliwości spotkania się z muzykami w jednym studio. „Barborka nagrywała skrzypce w Bratysławie, Kuba w Rabce, w Polsce. Nagrania zostały potem przesłane do obróbki do Bratysławy, Rabki i Bielska, co logistycznie komplikowało pracę“ – ocenia. Ze względu na lockdown w nagraniach nie mógł wziąć udziału Marko Kukobat, znakomity akordeonista z Serbii.
Efekty
„Granie razem wyzwala zupełnie inne emocje. No i jakość nagrania jest też wtedy o wiele lepsza. Mam więc nadzieję, że kolejne będziemy realizować w normalnych warunkach“ – mówi Agata i liczy na to, że efekty jej pracy, dostępne w sieci, zyskają duże grono odbiorców. Już miesiąc po ich opublikowaniu w Internecie i podczas sukcesywnego dodawania materiałów widać spore zainteresowanie nimi – widzowie jej pracę komentują i entuzjastycznie reagują.
Podsumowanie
Wszystkie filmy zostały opatrzone napisami – te nagrane po polsku słowackimi, a te w języku słowackim polskimi. „Chciałam, żeby zarówno Polacy, jak i Słowacy mogli rozumieć treści“ – podsumowuje Agata. Na koniec dodaje, że jej ukochanym nagraniem jest filmik z udziałem jej małego synka Adasia, który jest w połowie Polakiem, a w połowie Słowakiem, „Razem przed kamerami nazywaliśmy zwierzątka po polsku i po słowacku“ – opisuje.
Nagrania Agaty Siemaszko mogą Państwo obejrzeć na kanale YouTube i na Facebooku pod tymi linkami:
https://youtube.com/playlist?list=PLXihgLfAaDmnAj_fmPwCmxMgpQEt4ZzFW
https://www.facebook.com/siemaszko.agata
red.
