Czyli Narodowe Czytanie w Bratysławie
Najpierw była próba – w przededniu nagrywania, czyli 16 września – i to mocno wyczerpująca, bo aż ponaddwugodzinna! Ale należało nie tylko przećwiczyć tekst Gabrieli Zapolskiej „Moralność Pani Dulskiej“, zapoznać się z występującymi aktorami, ale też wybrać odpowiednie pomieszczenie do realizacji nagrania i koncepcję, jak całość zarejestrować kamerą.
Za to był odpowiedzialny Stano Stehlik, zaś za całością przygotowań stała Teresa Lukačová z Instytutu Polskiego, która przydzieliła role uczestnikom Narodowego Czytania, przygotowała teksty i czuwała nad przebiegiem przedsięwzięcia. Obecność właściciela najbardziej radiowego głosu wśród Polonii – Ryszarda Zwiewki – który wcielił się w rolę narratora, była gwarancją sukcesu. Jak się później okazało, scenicznych gwiazd zebrało się więcej.
W tytułową Dulską wcieliła się wicedyrektor Instytutu Polskiego Monika Olech. I trzeba przyznać, że był to występ imponujący! „Zazwyczaj obowiązki zawodowe nie pozwalają mi brać aktywnego udziału w Czytaniu Narodowym, tym razem było inaczej i naprawdę bardzo dobrze się bawiłam. To moja pierwsza taka rola, mam nadzieję, że nie ostatnia, bo dzięki niej odkryłam w sobie nową umiejętność“ –mówiła Olech.
Z ramienia Klubu Polskiego – partnera wydarzenia, zaproszonego do współpracy przez Instytut Polski – w Czytaniu Narodowym wzięła udział Małgorzata Wojcieszyńska, która wcieliła się w rolę Juliasiewiczowej, a także powiedziała parę zdań na temat autorki dzieła. „Żyła, podobnie jak większość z nas, na przełomie wieków, tyle że sto lat wcześniej.
Można powiedzieć, że Zapolska była skandalistką; żywiła niechęć do mężczyzn, co nie przeszkodziło jej dwukrotnie wyjść za mąż. Marzyła o karierze aktorskiej, z mniejszymi lub większymi sukcesami występowała na scenach Warszawy, Lwowa a nawet Paryża“ – opowiadała o pisarce. Ale, jak wiadomo, sławę przyniosła jej twórczość pisarska i dzięki dramatowi „Moralność Pani Dulskiej“ na stałe zagościła w świadomości Polaków i słowniku – pojęcie „dulszczyzna“ bowiem do dziś ma się dobrze w polszczyźnie, pełniąc funkcję synonimu do „podwójnej moralności”, „obłudy”, „hipokryzji”, „zakłamania” czy „dwulicowości”.
Przypomnijmy, że Narodowe Czytanie to akcja, odbywająca się z inicjatywy prezydenta RP od roku 2012, podczas której co roku we wrześniu czytany jest wybrany polski utwór literacki. Narodowe Czytanie odbywa się w różnych miejscowościach w Polsce, ale i poza jej granicami. „To nie pierwsze Narodowe Czytanie w Instytucie Polskim w Bratysławie.
Jest to ważna impreza, ponieważ popularyzuje perełki literatury polskiej, pozwala skupiać wokół instytutu i aktywizować ludzi znających język polski oraz Polonię“ – mówiła wicedyrektor Olech. Nic więc dziwnego, że oprócz przedstawicieli Polonii biorą w tym wydarzeniu udział również Słowacy, jak na przykład Zuzana Obertová, adiunkt w Katedrze Filologii Słowiańskich na Uniwersytecie Komeńskiego.
„Ponieważ uczę literatury polskiej i co roku omawiam ze studentami tę sztukę, to chętnie wzięłam udział w przedsięwzięciu, wcielając się w rolę Hesi“ – mówiła Obertová, która w Narodowe Czytanie włączyła się już po raz kolejny, przygotowując w latach poprzednich krótkie wykłady na temat pisarzy, których dzieła były czytane. Udział w wydarzeniu zachwalała też Júlia Batmendijnová, lektorka niemieckiego, tłumaczka języka polskiego.
„Po raz pierwszy dostałam taką propozycję aktorską i był to dla mnie nie tylko zaszczyt, ale i świetna zabawa, ponieważ tekst jest dowcipny, no i dodatkowo była to ciekawa lekcja sceniczna, gdyż znalazłam się w gronie osób, które profesjonalnie podeszły do wyzwania“ – zachwalała tłumaczka. Co dodać? Pozostaje tylko zaprosić na stronę polonia.sk, na kanał „Monitora Polonijnego“ na YouTube bądź do sieci społecznościowych Instytutu Polskiego lub Klubu Polskiego, by obejrzeć polsko-słowacką interpretację „Pani Dulskiej“.
red.
zdjęcia: Stano Stehlik
Czytający:
- Pani Dulska – Monika Olech
- Dulski i Narrator – Ryszard Zwiewka
- Mela – Júlia Batmendijnová
- Hesia – Zuzana Obertová
- Zbyszko – Mário Kyseľ
- Hanka – Silvia Békesová
- Juliasiewiczowa – Małgorzata Wojcieszyńska
- Taradachowa – Halina Medveď
