„Całe życie deklarowałem, że jestem Polakiem, teraz to Polska deklaruje i potwierdza tym dokumentem, że nim rzeczywiście jestem“ powiedział Paweł Liska, który otrzymał z rąk ambasadora RP w RS Krzysztofa Strzałki Kartę Polaka. To pierwszy tego typu dokument przyznany obywatelowi Słowacji. Uroczystość odbyła się 7 lipca w siedzibie Ambasady RP w Bratysławie.
Paweł Liska urodził się w Ostrawie, gdzie osiedlili się jego dziadkowie pochodzący z Zaolzia. To od nich uczył się języka polskiego, którym biegle włada. „Dziadkowie często opowiadali mi o trudnych dziejach Zaolzia i dziś – niejako w rocznicę wydarzeń sprzed stu lat, kiedy granice Polski zostały przesunięte – dzięki Karcie Polaka symbolicznie staję się obywatelem Polski“ mówił Liska, który podkreślał, że jego przodkowie nigdy nie zdecydowali się na opuszczenie Polski, ale to Polska, przez zawiłości historyczne, usunęła im się spod nóg.
O możliwości ubiegania się o Kartę Polaka dowiedział się ze stron Wikipedii. „Już wcześniej wiedziałem, że o tę kartę mogą ubiegać się obywatele byłego Związku Radzieckiego“ wyjaśnił i dodał, że cały czas żywił nadzieję, że tę możlwiość dostaną też mieszkańcy innych krajów. W lutym tego roku natrafił na satysfakcjonującą go informację. Ze względu na pandemię dopiero w maju mógł złożyć odpowiednie dokumenty u konsula RP w Bratysławie.
„Zawsze podczas spisów ludności deklarowałem polską narodowość, miałem ją zapisaną w świadectwie maturalnym i w pierwszym dowodzie osobistym, kiedy jeszcze takie adnotacje były konieczne“ opisywał nasz bohater, który w 1996 roku podjął studia prawnicze w Koszycach. Na Słowacji pozostał, tu założył rodzinę. Mieszka w Preszowie, gdzie pracuje jako prawnik w Regionalnym Urzędzie Publicznej Służby Zdrowia (Regionálny úrad verejného zdravotníctva). W domu uczy 4 – letnią córeczkę języka polskiego, której czyta bajki wyłącznie w tym języku. „Zawsze mnie to łapie za serce, kiedy słyszę od niej: tatusiu, przeczytaj mi bajeczkę“ dodał.
Dla niego to zaszczyt być pierwszym obywatelem Słowacji, który otrzymał Kartę Polaka, ale i obowiązek. „Chciałbym pomóc innym, którzy o taką kartę będą się ubiegali, ponieważ jest to związane ze zdobyciem odpowiednich dokumentów“ mówił Liska, który nie miał problemu z udokumentowaniem polskiego pochodzenia, ponieważ odpowiedni dokumenty miał w domu.
„Zdobywanie takich potwierdzeń może wiązać się z koniecznością pisania wniosków, poszukiwaniem źródeł w archiwach a ja z racji wykształcenia prawniczego na tym się znam“ mówił Liska. Konsul Stanisław Kargul potwierdził, że ustawa stanowi, że osoba ubiegająca się o Kartę Polaka musi przedłożyć dokumenty świadczące o polskim pochodzeniu jednego z rodziców, dziadków albo dwojga pradziadków. Inną drogą zdobycia tejże karty jest zaświadczenie o aktywnej działalności przez ostatnie trzy lata na rzecz organizacji polonijnej.
„Na Słowacji są dwie organizacje, które mogą wystawić takie potwierdzienie a są nimi: Klub Polski i Stowarzyszenie Polonus“ informował konsul i dodał, że Karta Polaka to dokument potwierdzający polskie pochodzenie i ułatwiający obywatelom niektórych krajów przyjazd do Polski, podjęcie pracy czy studiów i korzystanie z ulg kolejowych. Do tej pory konsul RP w Bratysławie wydał dwie takie karty – obie obywatelom Ukrainy.
Małgorzata Wojcieszyńska
zdjęcia: Stano Stehlik
