Jeszcze w lutym miało miejsce w Bańskiej Bystrzycy wydarzenie, zatytułowane Bliżej Polski, w którym wzięli udział przede wszystkim studenci polonistyki i studenci historii Uniwersytetu Mateja Bela. Głównym organizatorem była Katedra Języków Słowiańskich UMB oraz Katedra Historii UMB.
Jak zwykle nieocenioną pomoc w organizacji wydarzenia okazał Instytut Polski w Bratysławie. Celem spotkania była promocja polskiej kultury, literatury i historii. Zostało ono pomyślane jako seria wykładów, prowadzonych przez pracowników polskich uczelni.
Jako pierwszy odbył się wykład Wiedźmin jako bohater najnowszej wyobraźni polskiej, który wygłosił prof. dr. hab. Dariusz Trześniowski z Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu. Studenci były zachwyceni wystąpieniem, ponieważ postać i dzieje Wiedźmina są obecnie bardzo popularnym tematem wśród młodych ludzi.
Prelegent porównał twórczość Sienkiewicza i Sapkowskiego, scharakteryzował i określił wspólne cechy głównych bohaterów – Kmicica/ Wołodyjowskiego i Wiedźmina. Zauważył też, że eksplozja popularności fantasy w Polsce przypada na początek lat 90. Literatura ta była źle widziana w dobie komunizmu.
Aprobowano science-fiction, natomiast niechętnie patrzono na fabuły fantastyczno-baśniowo-mitologiczne, w związku z czym nie zauważano niemal Tolkiena, którego twórczość została przetłumaczona już w latach 1961-1963. Powieści Sapkowskiego zostały przetłumaczone na przeszło 20 języków świata, a niezwykła ich popularność sprawia, że wydawnictwa nie nadążają z dodrukami jego książek.
Kolejny wykład był kontynuacją pierwszego. Doktor Andrzej Pytlak z Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu mówił na temat Filmowych obliczy Wiedźmina. Studenci mieli możliwość zobaczyć fragmenty trzech dotąd nakręconych filmów o Wiedźminie.
Wykład wzbogaciło porównanie wszystkich filmów, a także poszczególnych bohaterów. Film produkcji polskiej z 2001 r. i serial z 2002 r. były próbą realizacji – w polskich warunkach – hollywoodzkiego modelu tzw. kina nowej przygody, zapoczątkowanego w drugiej połowie lat 70. XX w. dziełami George’a Lucasa i Stevena Spielberga.
Cechy tego kina to: fabuła inspirowana strukturą monomitu (tj. opowieści o podróży bohatera), widowiskowość (atrakcyjna inscenizacja, efekty specjalne), dynamiczna akcja (pełna zaskakujących zwrotów), hybrydalność gatunkowa (mieszanie różnych konwencji, pastisz). Ostatnią adaptacja powieści Sapkowskiego jest The Witcher – serial telewizyjny, wyprodukowany przez Netflix, Platige Image i in., którym zachwyciło się 76 milionów widzów na całym świecie.
Kolejny wykład wygłosił dr hab. Jakub Morawiec z Uniwersytetu Śląskiego, który zabrał studentów do czasów wikingów, prezentując ich stosunki z mieszkańcami dawnych terenów dzisiejszej Polski i wpływ na polską kulturę.
Ostatni wykład poświęcony był wydarzeniom po 1945 roku. Wygłosił go dr. hab. Macieja Fica z Uniwersytetu Śląskiego, a jego tytuł brzmiał: Co zostało z wielonarodowej II Rzeczypospolitej Polskiej (1918-1939). Polska w nowych realiach po 1945 roku. Z tego wystąpienia można się było dowiedzieć, dlaczego Polska jest najbardziej homogenicznym narodem w Unii Europejskiej.
Na koniec odbyła się prezentacja oferty stypendialnej Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Katedra Języków Słowiańskich UMB miała bowiem przyjemność gościć przedstawiciela NAWA – Mariusza Czecha, który zachęcał do studiowania w Polsce w ramach różnych programów stypendialnych, np. letnich kursów języka i kultury polskiej, programu dla studentów polonistyki i studiów polskich Polonista, programu Promocja języka polskiego. Spotkanie zakończyła projekcja filmu Wiedźmin Marka Brodzkiego.
Podczas wydarzenia Bliżej Polski zbudowano kolejny most, dzięki któremu studenci z Uniwersytetu Mateja Bela zbliżyli się do Polski.
Mária Čičková,
studentka programu Język Polski i Kultura Polska – specjalizacja tłumaczenie
zdjęcia: Mária Čičková
