Rzeszów gościł 5 lutego II Forum Słowackie, które zorganizował Instytut Studiów Wschodnich. Podczas sześciu panelowych dyskusji, ukierunkowanych na współpracę polsko-słowacką, głównie w obszarach przygranicznych, omówiono wiele wspólnych celów, jak np. zagadnienia dotyczące ochrony środowiska naturalnego, o której dyskutowali przedstawiciele lasów państwowych, aktywiści, prezydenci przygranicznych miast.
Innym ważnym tematem była współpraca sąsiadujących ze sobą przez granicę samorządów i miast oraz możliwości wykorzystywania przez nie dotacji europejskich. Jednym z dyskutujących był Igor Polák, dyrektor Słowackich Kolei Państwowych (ŽSR), który zwrócił uwagę na fakt, że między Słowacją a Polską są tylko trzy czynne kolejowe przejścia graniczne, a oba kraje łączy jedynie dziesięć osobowych połączeń kolejowych, z czego większość kursuje tylko podczas weekendów. „Tam jest sto wolnych, niewykorzystanych tras!“ – mówił słowacki gość.
Na Forum rozmawiano także na temat edukacji, która powinna odpowiadać potrzebom rynku. W tym panelu oprócz rektorów uniwersytetów słowackich i polskich głos zabrał Viliam Páleník ze Słowackiej Akademii Nauk, który przedstawił interesujące statystyki, dotyczące absolwentów szkół wyższych, z których wynika, że ponad jedna trzecia z nich nie planuje podejmowania pracy w swoim zawodzie, a 20 procent zaraz po studiach zgłasza się do urzędów pracy.
Dyskutowano też o współpracy kulturalnej, w której jako przedstawiciele Klubu Polskiego mamy już swoje doświadczenia. Dyskutujący, m.in. Adrian Kromka, dyrektor Instytutu Słowackiego w Warszawie, i Jacek Gajewski, dyrektor Instytutu Polskiego w Bratysławie, oraz szefowie muzeów znajdujących się w pobliżu granicy polsko-słowackiej, zgodnie stwierdzili, że mimo iż współpraca polsko-słowacka jest niemalże przykładowa, to jednak znajdą się jeszcze obszary, nad którymi można by popracować – przykładem mogą być procedury, towarzysząc przewozowi cennych zbiorów muzeów z Polski na Słowację i odwrotnie.
Zauważono ponadto, że Instytut Polski w Bratysławie jako jeden z 22 tego typu placówek na świecie posiada własną galerię, z kolei Słowacki Instytut jako jedyny z tego rodzaju placówek ma swoją siedzibę na warszawskiej Starówce.
Szkoda, że II Forum Słowackie odbyło się trochę w cieniu forum ukraińsko-polskiego, co nie przeszkodziło jednak w nawiązania kontaktów, uzyskaniu ciekawych informacji i inspiracji do działania w naszej organizacji polonijnej.
Marek Berky, prezes Klubu Polskiego na Słowacji
zdjęcia: autor
