Wielkie spory małego narodu

W dziewięciu rozdziałach książki „Wielkie spory małego narodu“ została zaprezentowana kultura Słowacji drugiej połowy XIX wieku z perspektywy Polki – profesor Joanny Goszczyńskiej z Uniwersytetu Warszawskiego.

Pod koniec listopada w Instytucie Polskim w Bratysławie spierano się na temat literatury słowackiej. „Spory“ wywołała przybyła z Warszawy autorka publikacji profesor Joanna Goszczyńska, wykładowczyni literatury słowackiej i czeskiej. W książce znajdują się między innymi bardzo ciekawe rozmowy o zauroczeniu Słowaków folklorem.

Tatry były i do dnia dzisiejszego są symbolem tego, co słowackie. Słowacy identyfikują się z nimi i są z nich dumni. „Starałam się pokazać, w jaki sposób Tatry ulegały stopniowo mityzacji, aż w pewnym momencie, w latach 40. rozpoczęła się ich demitologizacja, kiedy doszło do zwrotu w spojrzeniu na tę symbolikę“ – tłumaczyła Goszczyńska.

W części badań naukowych nie mogło zabraknąć ruchu odrodzeniowego i ikony słowackiego romantyzmu Ľudovíta Štúra. W książce znajduje się też specjalny artykuł, poświęcony Słowianom „Słowiaństwo i świat przyszłości”, w którym profesor Goszczyńska analizuje lansowaną przez Štúra religię prawosławną jako tę, na której miała opierać się przyszła słowiańszczyzna.

Publikacja nie jest typową publikacją naukową. „Pisząc tę książkę, starałam się używać takiego języka, aby mógł się nią zainteresować tzw. normalny czytelnik. Nie starałam się języka komplikować w sposób akademicki, tylko starałam się pisać w miarę przejrzyście“ – dodaje Joanna Goszczyńska, która w tym roku otrzymała Międzynarodową Nagrodę Słowackiej Akademii Nauk za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauk społecznych, humanistycznych i kulturoznawstwa.

„Wielkie spory małego narodu“ to ciekawe, oryginalne spojrzenie naukowe na literaturę słowacką, jawiące się jako esej reportażowy lub felieton.

Daniela Ďurišková

MP 11/2017